Paliwa – obejmuje hurtową i detaliczną sprzedaż oleju napędowego, benzyn oraz biopaliw prowadzoną przez Spółki w Grupie.
PALIWA CIEKŁE
Grupa Unimot prowadzi działalność w zakresie sprzedaży oleju napędowego, benzyn oraz od września 2023 roku oleju napędowego grzewczego. Sprzedaż hurtowa realizowana jest na terenie Polski z wykorzystaniem szerokiej sieci dystrybucyjnej (bazy paliwowe – własne i obce) pokrywającej cały kraj w systemie franco (sprzedaż produktu wraz z usługą transportową) oraz loco (sprzedaż produktu z baz paliw z samodzielnym odbiorem przez klienta). W związku z obowiązującymi regulacjami prawnymi, Grupa zobowiązana jest to realizacji minimalnego udziału biokomponentów w ogólnej ilości sprzedanych paliw ciekłych zgodnie z Narodowym Celem Wskaźnikowym. Odbywa się to głównie poprzez fizyczne dodawanie biokomponentów do importowanych paliw ciekłych w procesie blendowania. W związku z napaścią zbrojną Rosji w Ukrainie wprowadzono szereg sankcji, które obejmują produkty ropopochodne. 5 lutego 2023 r. wprowadzono kolejny pakiet sankcji i zakazano importu z Rosji produktów rafineryjnych m.in. takich jak: olej napędowy, benzyna i oleje smarne. Unimot jako największy niezależny importer paliw w Polsce, od wybuchu wojny monitoruje decyzje podejmowane przez administrację rządową, a także międzynarodową, analizuje ich wpływ na prowadzoną działalność i podejmuje adekwatne decyzje. W zakresie oleju napędowego GK Unimot podjęła zdecydowane kroki w celu całkowitego uniezależnienia się od kierunku Wschodniego poprzez szybkie uruchomienie nowego kanału dostaw z wykorzystaniem terminala terminala Gufhavn w Danii. Możliwości przeładunkowe terminala pozwalają na zaspokojenie w pełni potrzeb importowych oleju napędowego do Polski oraz tworzą dodatkowe możliwości tradingowe, co pozwoliło się uniezależnić od importu surowców z Rosji.
Grupa UNIMOT w całym łańcuchu logistycznym wykorzystuje wszelki dostępny potencjał do optymalizacji dostaw paliw importowanych. Swoje cele związane z importem produktów paliwowych UNIMOT realizuje z wykorzystaniem efektu synergii.
GK Unimot kupuje paliwa ciekłe od wielu dostawców. W przypadku paliw ciekłych część zakupów realizowana jest za granicą, przy czym GK Unimot jest bezpośrednim importerem. Paliwa sprowadzane są przede wszystkim drogą morską przez bazę paliwową w Dębogórzu z takich kierunków jak: Stany Zjednoczone, Szwecja, Finlandia. Poza tym produkt był również dostarczany transportem kolejowym i kołowym z terenu Niemiec. W ramach zakupu oleju napędowego w Polsce stosowane są roczne kontrakty oraz wykorzystywany jest rynek spotowy.
Od 15 kwietnia 2022 r. GK Unimot dysponuje wynajętym, głębokowodnym terminalem paliwowym Gulfhavn (Dania) o łącznej pojemności 127 tys. m³, który umożliwia wyładunek oleju napędowego z największych tankowców przypływających do Europy oraz dalszy transport paliwa do Polski. W 2023 r. GK Unimot zrealizowała dostawy oleju napędowego z wykorzystaniem duńskiego terminala, które pochodziły z Arabii Saudyjskiej i Indii.
Unimot posiada bazę ponad 1 000 aktywnych klientów – są to głównie hurtownie paliw, stacje paliw (w tym sieć AVIA) firmy transportowe, budowlane i rolnictwo. Dodatkowo, po wybuchu wojny w Ukrainie, pojawił się popyt na ten surowiec z tego kraju, który był także zaspakajany przez Grupę UNIMOT w 2023 r.
BIOPALIWA
Grupa prowadzi działalność handlową w zakresie sprzedaży biokomponentów i biopaliw przeznaczonych do pojazdów z silnikiem diesla, stanowiących samoistne paliwo. W porównaniu z tradycyjnym olejem napędowym, z uwagi na swoje właściwości, biopaliwa i biokomponenty przyczyniają się do znacznego obniżenia emisji szkodliwych substancji i gazów cieplarnianych. Tym samym pozwalają ograniczać negatywny wpływ na środowisko.
W ofercie znajdują się:
- Olej napędowy B100 – ester metylowy stanowiący samoistne paliwo,
- Estry metylowe (FAME) – biokomponent następującej jakości: RME; UCOME; FAME 10; FAME 0.
Biopaliwa nabywane są przede wszystkim w kraju od największych krajowych koncernów paliwowych oraz podmiotów prywatnych głównie w ramach ogłaszanych przetargów.
Biopaliwa sprzedawane są w większości na rynki zagraniczne oraz do krajowych klientów hurtowych.
STACJE PALIW
Od 2017 r. Grupa rozwija w Polsce sieć stacji paliw pod marką AVIA, która reprezentowana jest przez ponad 3 tys. obiektów w kilkunastu krajach Europy. Ponad 90-letnia obecność marki AVIA na rynku paliwowym pozwala na przekazanie partnerowi sprawdzonego modelu biznesowego, opartego na eksperckim know-how, niezależności i wysokiej jakości paliw w konkurencyjnych cenach.
W portfolio sieci stacji paliw AVIA w Polsce znajduje się 130 placówek, w tym:
- 46 stacji własnych i stacji na bazie dzierżawy (CODO),
- 84 stacji franczyzowych (DOFO).
Dodatkowo GK zarządza stacjami na Ukrainie (w systemie franczyzowym), gdzie spośród posiadanych 14 stacji 13 nadal prowadzi działalność operacyjną.
Uruchomiony w 2022 roku program flotowy AVIA Card, przeznaczony dla klientów biznesowych i instytucjonalnych szukających skutecznych sposobów na optymalizację kosztów związanych z zakupem paliw, osiągnął w 2023 roku sprzedaż sięgająca 17 milionów litrów. Karta cieszy się dużym powodzeniem i Grupa oczekuje dalszych wzrostów między innymi wśród dużych odbiorców z branży TSL.
W 2023 roku w dalszym ciągu rozwijano współpracę z partnerem handlowym – siecią SPAR. Sklepy tej marki działają już na 50 stacjach AVIA w całej Polsce.
Równolegle rozwijany był autorski koncept Eat&Go proponując klientom pod tą marką ofertę gastronomiczną, która jest stale rozszerzana.
OTOCZENIE RYNKOWE – MAKROEKONOMICZNE
Głównymi czynnikami wpływającymi na rynek paliw płynnych w Polsce były m.in.: dynamika rozwoju polskiej ekonomii, trwające działania wojenne w Ukrainie, które wymagały znacznych dostaw paliw do tego kraju, wprowadzone embargo na paliwa z Rosji wymuszające zmianę kierunków dostaw oraz prowadzona przez największego operatora w Polsce polityka cenowa. Ponadto w 2023 r. krajowa konsumpcję paliw wspomagana była zakupami dokonywanymi na polskich stacjach na zachodniej i południowej granicy, co było konsekwencją niższych cen paliw w Polsce niż w krajach sąsiadujących.
W 2023 r. konsumpcja oleju napędowego w Polsce wyniosła 23 302 tys. m3 i była wyższa o 5% w porównaniu z poprzednim rokiem. W związku z tym, że krajowa produkcja paliw nie zaspakaja potrzeb rynkowych, do zbilansowania rynku konieczny był import tego surowca, który w 2023 r. stanowił ok. 39% konsumpcji, tj. o 8 pp. więcej niż w roku wcześniej.
Szybszą dynamikę wzrostu konsumpcji zanotowano w przypadku benzyn silnikowych. Ich sprzedaż w 2023 r. wyniosła 8 025 tys. m3 i była o 13% większa r/r. Z importu pochodziło 24% benzyn (1 pp. więcej w porównaniu z rokiem poprzednim).
Import i nabycia wewnątrzwspólnotowe oleju napędowego w 2023 r. wyniosły 9 722 tys. m3 i zwiększyły się o 2 398 tys. m3 (tj. o 33%) wobec 2022 r. Natomiast w przypadku benzyn silnikowych import wyniósł 2 030 tys. m3, czyli o 298 tys. m3 (tj. o 17%) więcej r/r.
Eksport i dostawy wewnątrzwspólnotowe oleju napędowego w 2023 r. wyniosły 1 880 tys. m3 i były większe o 16%, czyli o 254 tys. m3 niż rok wcześniej. W przypadku benzyn silnikowych zanotowano 81% wzrost do poziomu 366 tys. m3 w 2023 r. (+164 tys. m3). Wzrost to głównie skutek dużego eksportu na rynek ukraiński dla zaspokojenia potrzeb wojennych.
Na koniec 2023 r. na krajowym rynku paliw funkcjonowało ponad 7,9 tys. stacji paliw. Nastąpiły niewielkie zmiany w udziałach rynkowych, gdzie około 48% stacji paliw stanowiły obiekty operatorów niezrzeszonych, 25% stacji paliw funkcjonowało w sieci jedynego koncernu krajowego, a 25% koncernów zagranicznych. W 2023 r. w Polsce zostało uruchomionych 90 stacji przez operatorów niezrzeszonych, do których należy sieć stacji AVIA rozwijana przez Grupę UNIMOT. Na koniec roku sieć stacji AVIA liczyła 130 aktywnych placówek.
Konsumpcja krajowa oleju napędowego była na poziomie 23,3 mln m3 i w porównaniu z 2022 r. była wyższa o 4,9 pp. Natomiast zapotrzebowanie na benzyny silnikowe odnotowało 12,9% wzrost r/r do 8,0 mln m3.
Wzrostowa tendencja konsumpcji na rynku paliw płynnych była pochodną dynamiki rozwoju polskiej gospodarki, wojny w Ukrainie i cen paliw. Zapotrzebowanie na paliwa w kraju rosło przez znaczną liczbę uchodźców z Ukrainy poruszających się samochodami po Polsce oraz zwiększoną mobilność Polaków. Ponadto na wzrost konsumpcji paliw miała wpływ tzw. turystyka paliwowa spowodowana znacznymi różnicami cenowymi paliw w stosunku do sąsiadów z zachodniej i południowej granicy.
Należy zaznaczyć, że w czasie wakacji kilku kluczowych graczy rynkowych wprowadziło promocję cenową, która spowodowała mocną presję na marże detaliczne. W ten sposób rosnące ceny w hurcie paliw przez dłuższy czas nie mogły być niwelowane odpowiednimi działaniami na rynku detalicznym. Jednocześnie rynek detaliczny paliw, podobnie jak inne sektory gospodarki, zmagał się z wysoką inflacją i wzrostem kosztów.